Dak- of thuisloze mensen gaan zelf meebetalen aan opvang

Dak- of thuisloze mensen die het kunnen betalen, gaan per 1 oktober 2025 een eigen bijdrage betalen voor hun eigen 24-uurs opvang. Het is immers normaal dat mensen voor hun eigen onderdak betalen. Duidelijk moet echter ook zijn: eerste opvang wordt altijd geboden aan mensen die daar recht op hebben. Niemand hoeft op straat te slapen.

Het college van burgemeester en wethouders stelt dit voor aan de gemeenteraad om de doorstroming uit de 24-uursopvang naar een vervolgplek of normale woning te stimuleren. De raad moet hier nog een definitief besluit over nemen en bespreekt het voorstel kort na de zomervakantie.

Het besluit geldt voor de regio Midden-IJssel waarin gemeenten Deventer, Lochem, Olst-Wijhe, Raalte en Zutphen samenwerken op het gebied van beschermd wonen, maatschappelijke opvang, openbare geestelijke gezondheidszorg (oggz) en verslavingszorg. De gemeente Deventer is daarin centrumgemeente.

In eerste instantie is het doel dat inwoners niet dak- of thuisloos worden. Als dat toch gebeurt, is er de maatschappelijke opvang. Daar is het verblijf gericht op het zo snel mogelijk vinden van een passende vervolgplek. Het invoeren van de eigen bijdrage moet daarbij helpen. Nu komt het nog voor dat mensen langer dan nodig in de 24-uurs opvang zitten, terwijl ze door moeten stromen naar een beter passende plek.

Om de doorstroom te bevorderen, is een eigen bijdrage voor dit soort voorzieningen gebruikelijk, zoals bij instellingen die onder de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) en de WLZ (Wet Langdurige Zorg) vallen. Wethouder Ilse Duursma (Beschermd Wonen/Maatschappelijke Opvang): “Mensen die vanuit de 24-uursopvang op een vervolgplek of in een normale woning terecht komen, moeten daaraan meebetalen. Het stimuleert het gevoel van eigenwaarde als je zelf bijdraagt aan je eigen herstel, mits je dat natuurlijk kunt betalen.”

De hoogte van de eigen bijdrage is gebaseerd op de richtlijn van het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) voor de kosten voor voeding voor een man tussen de 14 en 50 jaar, per persoon per dag. Op peildatum 1 januari 2025 is dat een bedrag van € 8,40 per dag. Wel moet er een minimaal inkomen beschikbaar blijven voor zak- en kleedgeld. Mensen die het niet kunnen betalen, kunnen nog steeds aanspraak blijven maken op de opvang. “Wij gaan niemand op straat zetten, maar willen wel de mensen prikkelen om zo snel mogelijk door te stromen naar een oplossing voor de langere termijn die bij hen past,” aldus Duursma. De eigen bijdrage wordt ingehouden op de bijstandsuitkering of geïnd door IrisZorg.

Het invoeren van de eigen bijdrage voor de 24-uursopvang is één van een aantal maatregelen die het college wil nemen om dak- en thuisloze mensen zoveel mogelijk te helpen. Bij de gemeenteraad ligt het voorstel voor een woonzorgvoorziening aan de Brink voor mensen met een verslaving, er wordt gezocht naar een locatie voor Skaeve Huse waar mensen in een prikkelarme omgeving kunnen wonen en nu de invoering van de eigen bijdrage. Duursma: “Het totaal moet leiden tot passende hulp voor verschillende groepen mensen, minder druk op de 24-uursopvang en minder overlast van kwetsbare inwoners.”